اسرار کاوش

تکوک یا مرغان صراحی یا ریتون ظرف‌هایی بودند که در دوران کهن به شکل جانوران ساخته می‌شدند. تکوک معمولاً آوندی بود زرین یا آهنین به صورت گاو یا ماهی یا مرغ و با آن بیشتر شراب می‌خوردند. تکوک واژه‌ای است از پارسی میانه که امروزه به جز فارسی در زبان‌های ارمنی و گرجی هم به‌جا مانده‌است. یونانیان به آن ریتون گفته و هیتیتی‌ها آنرا بیبرو نامیده‌اند. در اعصار پیش و پس از تاریخ بجز در مراسم مذهبی و درباری برای نوشیدن شراب، کاربرد دیگری نداشته و وسیله‌ای تجملی بوده‌است.
سابقه هنر ریتون سازی به هزاره چهارم قبل از میلاد یعنی به حدود ۶۰۰۰ سال قبل باز می‌گردد. از هزاره چهارم پیش از میلاد تا قرن‌های هفتم و هشتم پیش از میلاد (۲۸۰۰ سال قبل) تعداد ناچیزی ریتون کشف شده‌است. در طول دوران حکومت مادها، هنر ریتون سازی پیشرفت بسیار کرد. این هنر در دوران هخامنشیان به اوج خود رسید. یونانیان پس از پیروزی در جنگی با ایران، شمار بسیار زیادی از ظرف‌های زرین و سیمین ایران، از جمله تکوک‌های زیادی را با خود به غنیمت بردند. در آتن، ناگهان پس از جنگ با ایران تکوک‌های ایرانی بسیاری دیده می‌شود. ساخت این تکوک‌ها از سوی یونانیان تقلید شد و به یونانی ریتون نام گرفت.تکوک‌های بسیاری در ایران از دوران مادها، هخامنشی، اشکانی، ساسانی و اسلامی به‌جا مانده‌است که در موزه‌های سراسر جهان موجودند. یکی از مهم‌ترین تکوک‌های در موزه‌ها، تکوکی است از یک ریخته‌گر زرتشتی به نام روزبه پسر افریدون پسر بزرین که در سال ۶۰۳ قمری ساخته شده‌است.

تاریخچه ریتون یا تکوک .ریتون. دوره های اشكانی و ساسانی. ایران باستان. دست ساخته های گران. اشکال ریتون. اسرار کاوش. انواع ریتون